Verdeeld Cyprus verdeelt Europa

Ze zijn eruit, de Europese Unie en lidstaat Cyprus, maar oh oh het was weer spannend. De gehele eurozone dreigde weer eens verdeeld te raken. Maar Cyprus is gered, krijgt steun en de Cyprioten kunnen weer onbekommerd euro’s pinnen.

Althans, dat geldt voor het zuidelijke, Griekse deel van het eiland. Het noordelijke Turkse deel - je mag het eigenlijk niet zeggen van de internationale gemeenschap - is feitelijk een Turkse vazalstaat onder Turkse bescherming en daar is de Turkse lira wettig betaalmiddel. Hoe is dat eigenlijk zo gekomen, die opdeling?

Cyprus kent een hele lange geschiedenis. Al rond 10.000 voor Christus is er sprake van menselijke bewoning. Rond 2000 voor Christus vestigen de eerste Grieken zich op het eiland. Volledig Grieks in taal en cultuur zal het eiland lange tijd blijven, zij het vaak onder vreemde overheersing. Dat verandert als Cyprus in 1571 door de Ottomaanse Turken wordt veroverd. De Turken overheersen het eiland niet alleen, maar gaan zich er ook vestigen, vooral in het noordelijke deel. Als Turkije het gezag over het eiland in 1914 kwijtraakt aan de Britten, is inmiddels zo’n 20% van de bevolking Turks. Lange tijd leven beide bevolkingsgroepen in redelijke harmonie samen, maar na de onafhankelijkheid in 1960 gaat het al snel mis. Na de nodige inleidende onlusten komt het in 1974 tot een ware crisis. Na een poging van de Griekse militaire junta het eiland te verenigen met Griekenland, stuurt Turkije troepen naar het noordelijke deel van het eiland om de Turkse Cyprioten te beschermen.

Deze Turkse invasie leidt tot een blijvende - de Turkse troepen gaan niet meer weg - verdeling van het eiland die tot op de dag van vandaag voortduurt. Dit verandert niet als het (officieel het hele) eiland in 2004 lid wordt van de Europese Unie.