Nobelprijs

Vandaag is bekend gemaakt dat de Nobelprijs voor de Vrede zal worden toegekend aan de Colombiaanse president Juan Manuel Santos. Santos krijgt de prijs vanwege het vredesakkoord met de rebellenbeweging FARC.

De Nobelprijs wordt al sinds 1901 toegekend in de disciplines natuurkunde, scheikunde, fysiologie of geneeskunde, literatuur en de vrede. Daarnaast wordt sinds 1969 elk jaar de Prijs van de Zweedse Rijksbank voor economie, ter nagedachtenis aan Alfred Nobel uitgereikt. Dit wordt wel beschouwd als de Nobelprijs voor de Economie.

De prijzen zijn indertijd bij testament ingesteld door de Zweedse chemicus en industrieel Alfred Nobel (onder andere de uitvinder van dynamiet) en worden bekostigd van de rente van het door hem nagelaten fortuin. In zijn testament bepaalde hij dat de prijzen bestemd waren voor hen die in het afgelopen jaar aan de mensheid het grootste nut hebben bewezen. 

Nederlandse wetenschappers doen het van oudsher goed als het gaat om winnen van de inmiddels prestigieuze en eeuwige roem verschaffende Nobelprijzen. Al gelijk in 1901 won Jacobus Henricus van ’t Hoff de Nobelrijs voor scheikunde. De afgelopen 115 jaar wonnen nog eens negentien Nederlanders, vooral in de discipline natuurkunde. Afgelopen week was het de beurt aan de Groningse scheikundige Ben Feringa. De literatuurprijs werd nog nooit door een Nederlander gewonnen. Harry Mulisch rekende er zijn hele werkzame leven op dat het zou gebeuren, maar tevergeefs. Een andere potentiële kandidaat die elk jaar wordt genoemd is Cees Nooteboom.

Ben Feringa met zijn studenten na het winnen van de nobelprijs voor scheikunde

De Vlaamse schrijver Louis Paul Boon heeft vermoedelijk één dag te kort geleefd om de Nobelprijs te ontvangen. Hij was op 11 mei 1979 uitgenodigd op de Zweedse ambassade in Brussel, maar overleed op 10 mei in het harnas aan zijn schrijftafel. Vermoedelijk was hij uitgenodigd om te horen dat hem de Nobelprijs was toegekend.

Maandag 10 oktober wordt de winnaar van de literatuurprijs voor 2016 bekend gemaakt. Wie nog een gokje wil wagen kan bij diverse wedkantoren terecht. Volgens hen gaat de prijs naar de Japanner Haruki Murakami. Hij is al jaren de favoriet van de wedkantoren.